W piątek (9 lutego) zakończyło się trzydniowe seminarium techniczne „Aktualne zagadnienia budownictwa komunikacyjnego” Białowieża `2024. Czas na szczegółową relację z jego przebiegu.
Uczestników powitali również goście seminarium: Andrzej Skiepko – starosta hajnowski oraz Wawrzyniec Wychowański – sekretarz generalny SITK RP, który podkreślił duże zasługi białostockiego oddziału SITK reprezentowanego przez Marka Motylewicza w roli wiceprezesa ds. drogowych w Zarządzie Krajowym SITK RP. Ponad 200 osób uczestniczących w jubileuszowym seminarium to m.in.: przedstawiciele siedmiu uczelni technicznych – Politechnik: Gdańskiej, Krakowskiej, Lubelskiej, Rzeszowskiej, Warszawskiej, Wrocławskiej i oczywiście Białostockiej, reprezentanci administracji okołobudowlanej, liczne grono samorządowców, przedstawiciele firm i oni – inżynierowie i technicy pracujący w drogownictwie. Należy podkreślić udział w seminarium wybitnych profesorów: Wojciecha Franusa – prorektora ds. nauki Politechniki Lubelskiej, Antoniego Szydło z Politechniki Wrocławskiej, Piotra Jaskuły z Politechniki Gdańskiej, Janusza Bohatkiewicza z Politechniki Krakowskiej i oczywiście Władysława Gardziejczyka, dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej z Politechniki Białostockiej, koordynatora programowego seminarium.
W ubiegłym tygodniu zaczęło się, jak co roku, od problemów kształtowania sieci transportowej województwa podlaskiego. Sesji przewodniczyli Marek Motylewicz i Władysław Gardziejczyk. Rozpoczął Szymon Wasil – zastępca dyrektora do spraw inwestycji w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Białymstoku, który przedstawił największe inwestycje Oddziału: Łomża-Kolno – odcinek Via Baltica oraz budowę Via Carpatia (Kuźnica – Chlebczyn, granice państw PL-BY). Budowy poszczególnych odcinków tej ostatniej są na różnych etapach zaawansowania. Dyrektor omówił również drogę krajową S16 Ełk (Guty) – Grajewo – Knyszyn – Krynice. Nie obyło się oczywiście bez dyskusji, w której na dłużej głos zabrał Tadeusz Topczewski, były dyrektor białostockiego Oddziału GDDKiA, komentując – zdaje się – logiczną puentą, że przebiegi dróg powinny powstawać z uwzględnieniem obciążenia i bezpieczeństwa, a wtrąceń polityków powinno być w nich jak najmniej. Sala brawami przyjęła te słowa.
Zdecydowanie bardziej szczegółowo plany inwestycyjne na drogach wojewódzkich, zarządzanych przez Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich przybliżał Mariusz Nahajewski – dyrektor PZDW.
– Przez trzy lata jeździłem do Suwałk po trzy razy w tygodniu. Droga ta nauczyła mnie cierpliwości i ostrożności – zaczął nawiązując do poprzedniej dyskusji. – „Na drogach” wojewódzkich dużo się dzieje. Najbliższe lata będą rekordowe pod względem naszych działań, ale i środków finansowych przeznaczonych na infrastrukturę. W 1999 r. mieliśmy na Podlasiu 1.152,3 km dróg wojewódzkich, teraz – 1.397 km, przy czym w ubiegłym roku przybyło 25,5 km.
Najważniejsze inwestycje, wymienione przez dyrektora, to m.in.: przewidziane do realizacji w latach 2023-26: droga 679 Łomża-Mężenin – 26,8 km odcinek o wartości ok. 300 mln zł, droga 687 Juszkowy Gród – Zwodzieckie i 688 Tarnopol – Siemianówka – etap pierwszy, też ok. 300 mln zł. Od dawna wyczekiwanym projektem jest przebudowa 28,5 km drogi Łapy – Roszki Wodźki – Wysokie Mazowieckie.
– Będzie to poważne zadanie z czterema obwodnicami i przebiegiem przez teren parku narodowego – podkreślał dyrektor. – Inwestycja o wartości pół miliarda złotych.
Mariusz Nahajewski wymienił też trwające budowy obwodnic, których koszt to ponad 270 mln zł: Sokół, Kolna i Ciechanowca. Dwie ostatnie jeszcze czekają na rozpoczęcie prac w terenie, być może zaczną się one już pod koniec marca. W obwodnicy Ciechanowca ciekawostką są gazociągi krzyżujące się z przebiegiem trasy, co komplikowało prace projektowe. Oprócz budowy dróg PZDW inwestuje w pieszych i rowerzystów.
– Mamy do wybudowania 18,9 km dróg rowerowych i dla pieszych rozlokowanych po województwie za ok. 20 mln zł – dodał na zakończenie dyrektor.
– Pracy dla inżynierów drogownictwa nie zabraknie – skomentował wystąpienie Władysław Gardziejczyk.
Ciekawe spojrzenie na temat dróg w Białymstoku przygotowała Marzenna Dubowska – dyrektor Zarządu Dróg Miejskich Urzędu Miasta w Białymstoku.
– W tym roku postanowiłam przybliżyć to, co zostało zrobione w mieście pod kątem usprawnienia transportu publicznego – zaczęła. – Nie inwestycje, a transport zbiorowy. Mamy bowiem bardzo dobry podstawowy układ drogowy w mieście, patrzymy teraz na to, czego oczekują mieszkańcy. W ubiegłym roku został przyjęty, w ramach Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego, Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej. Najważniejsi są w nim piesi, potem rowerzyści, na trzecim miejscu jest transport publiczny i dopiero na końcu transport indywidualny. Jest to tzw. odwrócona piramida mobilności.
Komunikacja zbiorowa w Białymstoku w tej chwili obsługuje teren sześciu gmin, pracuje 49 linii komunikacji miejskiej, buspasy mają 23,97 km, a długość wszystkich tras komunikacji miejskiej to 367 km.
Marzenna Dubowska wymieniła ułatwienia dla buspasów, dzięki którym komunikacja miejska zachęca do rezygnacji z przemieszczania się po mieście własnym autem. Jest to np. umożliwienie przejazdu tylko dla autobusu przez pas dzielący, jazda pod prąd, jazda na wprost w przypadku prawoskrętu albo jazda w lewo tylko dla autobusów np. ulice Wiosenna – Kawaleryjska, czy śluzy na sygnalizacjach świetlnych np. M. Curie-Skłodowskiej – J. Waszyngtona. Ostatnią inwestycją Miasta w transport zbiorowy są centra przesiadkowe, których mamy w Białymstoku już cztery.
– Zastosowane rozwiązania, z priorytetami dedykowanymi komunikacji miejskiej, przyczyniły się do tego, że porusza się ona bardzo sprawnie po ulicach miasta. Ponadto na drogach lokalnych będą stosowane rozwiązania typu woonerf – dotyczące przekształceń przestrzeni publicznej jako bardziej przyjaznej mieszkańcom, w szczególności pieszym i rowerzystom – zasygnalizowała na zakończenie dyrektor.
O inwestycjach kolejowych PKP Polskich Linii Kolejowych na terenie północno-wschodniej Polski mówił Damian Kniaź – dyrektor Projektu, Region Centralny, Centrum Realizacji Inwestycji, PKP Polskie Linie Kolejowe:
– Prędkości, które osiągamy, sprawiają, że dużo osób korzysta z transportu kolejowego ze względu na jego ekonomiczny aspekt. Największą naszą inwestycją w skali kraju, jaką realizujemy właśnie na Podlasiu, jest budowa linii kolejowej Białystok-Czyżew. Jest to równocześnie druga inwestycja w Polsce bez skrzyżowań w poziomie szyn na całym odcinku. Dwie inwestycje, które jeszcze chciałbym wymienić jest to budowa linii Białystok-Eł – umowa na realizację ma być podpisana za dwa lata, a sama budowa trwać kolejne trzy. Białystok – Suwałki – Trakiszki – chcielibyśmy ogłosić przetarg jeszcze na koniec tego roku. Dzięki nowym liniom i umożliwieniu pociągom rozwinięcia prędkości 200 km/h podróż z Białegostoku do Warszawy, która w tej chwili trwa nieco ponad dwie godziny skróci się do 1:27, natomiast Białystok-Ełk z 1:20 do 55 minut.
Bardzo ważnym tematem jest sterowanie ruchem kolejowym tzw. SRK. Dyrektor pokazując historyczne zdjęcia nastawni ręcznych wyjaśnił, iż obecnie dzieje się to w 100% komputerowo i zdalnie. W Białymstoku jest to jeden budynek, skąd obsługiwany jest cały 70 km odcinek od Białegostoku do Czyżewa.
Sesję zakończył, bardzo przydatny inżynierom, wykład Wiesława Stachurskiego z Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Białymstoku na temat: rozpoczęcie i zakończenie inwestycji infrastrukturalnej według obecnych przepisów prawa.
Na zakończenie merytorycznych rozmów pierwszego dnia podziękowano partnerowi generalnemu seminarium. Przy tej okazji odbyło się również wręczenie legitymacji członkowskich dziesięciu nowym członkom SITK, a także uhonorowano Srebrną Odznaką Honorową SITK Piotra Jaskułę z Politechniki Gdańskiej, zasłużonego członka białostockiego Oddziału Stowarzyszenia. Odznaczenie oraz legitymacje wręczyli: Wawrzyniec Wychowański oraz Zbigniew Łopianecki – prezes honorowy SITK O/B-stok. Marek Motylewicz przy okazji pochwalił się statystyką Oddziału, który w ubiegłym roku obchodził 75-lecie działalności. Obecnie liczy 463 członków, co czyni go największym oddziałem regionalnym SITK w skali kraju.
Czwartek i piątek upłynął na merytorycznych wykładach, przeplatanych dyskusjami w przerwach. W wolnej chwili była wycieczka do cerkwi w Białowieży. Uroczyste kolacje urozmaicały występy muzyczne lub zabawa w stylu Dzikiego Zachodu. Można było pójść na wycieczkę albo pokorzystać z atrakcji hotelowego basenu i SPA. Z okazji jubileuszowej, 15 edycji seminariów o kilka wspomnień z – bądź co bądź – już historii poprosiłam Władysława Gardziejczyka, który od początku koordynuje spotkania pod kątem merytorycznym.
– Pierwsza konferencja odbyła się w styczniu 2007 r. w Białowieży. Jej pomysłodawcą i organizatorem był Jerzy Doroszkiewicz, ówczesny dyrektor GDDKiA Oddział w Białymstoku. Kolejne seminaria odbywały się naprzemiennie w Białowieży, Augustowie, Suwałkach, Serwach i Janowie Podlaskim. Każde składa się z od pięciu do siedmiu sesji. Pierwszego dnia zawsze było podsumowanie i analiza przebiegu sieci transportowej Podlasia, prezentowano drogi krajowe i wojewódzkie oraz układ komunikacyjny Białegostoku. Na pierwszych seminariach były prezentowane problemy związane z lotniskami, a w ostatnich latach z liniami kolejowymi Podlasia. Zawsze są dwie-trzy sesje typowo technologiczne, poświęcone materiałom i technologiom drogowym. Jedna sesja praktycznie zawsze była związana z inżynierią ruchu i projektowaniem dróg. W spotkaniach uczestniczy od stu kilkudziesięciu do ponad dwustu osób. Są to przedsiębiorcy, wykonawcy nawierzchni drogowych, projektanci, zarządcy dróg, przedstawiciele samorządów i przedstawiciele wyższych uczelni. We wszystkich 15 konferencjach uczestniczyli naukowcy praktycznie ze wszystkich uczelni technicznych w kraju, kształcących drogowców, a najczęściej z Politechnik: Białostockiej, Gdańskiej, Lubelskiej, Świętokrzyskiej i Krakowskiej. Problemy poruszane na seminariach były i są uwzględniane w działalności przedsiębiorstw, a nawiązane kontakty świata nauki z wykonawcami są bardzo istotne w dzisiejszych czasach. Wnioski z niektórych analiz i prezentowane rozwiązania są wdrażane przez zarządców dróg na różnych szczeblach.
15 lat organizacji seminariów to także bogata historia zmian w drogownictwie. Dziś mówimy np. o nawierzchniach z wykorzystaniem granulatu gumowego i granulatu asfaltowego – o tym nie słyszało się kilkanaście lat temu. Dyskutujemy o problemach związanych z hałaśliwością nawierzchni, z bezpieczeństwem ruchu, z analizą ścieżek rowerowych i materiałach do ich wykonania. Inne tematy to ochrona środowiska, ekrany akustyczne czy zanieczyszczenie powietrza. W ostatnich konferencjach pojawiają się także aspekty prawne w budownictwie drogowym i projektowaniu. Aktualny temat to wdrażanie tzw. wzorców i standardów, a niektóre z nich są kontrowersyjne i jest potrzeba szerszego ich przedyskutowania.
Jubileuszowa edycja jest rekordową w skali piętnastu seminariów. Słowo na zamknięcie tematu zabiera Marek Motylewicz:
– Dużo już zostało powiedziane. Chciałbym podkreślić, że szczególnie doceniamy partnerów naszych seminariów, że mamy ich tak wielu i, że przez te lata wypracowaliśmy wzorowy model współpracy z nimi. Nasi partnerzy ufają nam, a my rewanżujemy się tym, iż z roku na rok podnosimy jakość wykładów, organizujemy bardzo dobre spotkania merytoryczne, a jednocześnie spotkania biznesowe branży. To z kolei przekłada się na rekordową liczbę uczestników. Nasze seminarium jest „widoczne” w skali kraju i stało się najważniejszym wydarzeniem drogowym w północno-wschodniej Polsce. Podobne seminaria przygotowują Oddziały SITK z Krakowa i Opola lecz to te białostockie jest zawsze najliczniejsze. Wszystkie regionalne seminaria SITK odbywają się wiosną, po czym jesienią spotykamy się na dorocznym głównym wydarzeniu jakim są Techniczne Dni Drogowe organizowane przez zarząd krajowy SITK. Przy okazji zapraszam wszystkich do uczestnictwa w tegorocznej ich jubileuszowej LXV edycji 4-6 listopada do Łodzi.
Organizator seminarium „Aktualne zagadnienia budownictwa komunikacyjnego”: SITK Oddział Białystok przy współpracy: Instytutu Inżynierii Lądowej Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej, białostockiego Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Podlaskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich i Zarządu Dróg Miejskich przy Urzędzie Miejskim w Białymstoku. Patronat medialny sprawuje portal „Budownictwo i Architektura Podlasia”.
Dla bardziej zainteresowanych – szczegółowy program seminarium
Barbara Klem
Zdjęcia: Barbara Klem, Łukasz Klebus, SITK O/B-stok
